معرفی کتاب خروج
معرفی کتاب خروج
کتاب خروج دوّمین کتاب تورات موسی، چنانکه از نامش پیدا است، به شرح خروج قوم اسرائیل از سرزمین مصر میپردازد. ماجراهای این کتاب و نیز سه کتاب بعدی تورات موسی (یعنی لاویان، اعداد، و تثنیه) به دورهای مربوط میشود که قوم اسرائیل در بیابان به سر میبرند و آهسته به سوی ارض موعود، یعنی سرزمین کنعان پیش میروند.تعیین تاریخ دقیق خروج بنیاسرائیل از مصر بر اساس مندرجات کتاب خروج، مقدور نیست. دانشمندان این رویداد را بین سدههای پانزدهم تا سیزدهم قبل از میلاد تاریخگذاری میکنند. اما مهمتر از تاریخ این رویداد، آن است که خداوند به بازوی افراشته، قوم خود را از سرزمین بندگی به سرزمین آزادی رهبری میکند.بنیاسرائیل پس از تحمل رنجِ بندگی و خروج پیروزمندانه از مصر (بابهای ۱ تا ۱۵)، سفر طولانی خود را در بیابان آغاز میکنند و به پای کوه سینا میآیند (بابهای ۱۶ تا ۱۹). در پای این کوه است که خداوند شریعت خود را به ایشان ارزانی میدارد (بابهای ۲۰ تا ۴۰). در این بابها، ظرایف و دقایق شریعت و نحوۀ ساختن خیمۀ ملاقات و اسباب و آلات مقدس و آیینی، به شکلی مبسوط شرح داده شده است.در لابلای این تفصیلهای آیینی، شاهد رویدادهایی نظیر ملاقات موسی و مشایخ قوم با خدا (باب ۲۴)، طغیان قوم اسرائیل در غیاب موسی و ساختن گوسالۀ طلایی (باب ۳۲)، و ملاقات رو در روی موسی با خدا هستیم (باب ۳۳).
تقسیمبندی کلّی
۱- بندگی قوم اسرائیل در مصر (بابهای ۱ و ۲)
۲- فرستاده شدن موسی (بابهای ۳ و ۴)
۳- نزول بلاها (بابهای ۵ تا ۱۱)
۴- پِسَخ و خروج از مصر (۱۲:۱ تا ۱۵:۲۱)
۵- اسرائیل در راه کوه سینا (۱۵:۲۲ تا ۱۸:۲۷)
۶- عهد کوه سینا (بابهای ۱۹ تا ۲۴)
۷- دستورالعمل ساختن خیمۀ ملاقات (بابهای ۲۵ تا ۳۱)
۸- پرستش گوسالۀ طلائی (بابهای ۳۲ تا ۳۴)
۹- ساختن و وقف خیمۀ ملاقات (بابهای ۳۵ تا ۴۰)